Çevre Dostu Bir Mutfak İçin: Atık Yağlar Ne Yapılmalı?

Yağ hem vücuda enerji sağlaması hem de yemeklere kattığı lezzet nedeniyle mutfakların vazgeçilmez malzemelerinden biri konumunda. Üstelik keyifle tüketilen yağ, kızartma gibi yemeklerde çok miktarda kullanılabilir. Aynı yağı tekrar kullanmak pek tavsiye edilmediği için de kullanım sonrası dökülmesi gerekir. Kullanılmış yağı dökmenin en kolay yolu ise genellikle lavaboya boşaltmak gibi gelir.

Ancak kullanılmış yemek yağlarını lavaboya dökmek hem çevre hem de kanalizasyon sistemleri için oldukça zararlıdır. ¨Peki, atık yağ nereye dökülür?¨ dediğinizi tahmin ediyoruz. Bu sorunun cevabına bakmadan önce kullanılmış yağı lavaboya boşaltmanın zararlarına göz atalım.

Kullanılmış Yağların Çevreye Zararları Nelerdir?

mutfakta kullanilmis yag Mutfak lavabosuna az da olsa yağ dökmek gibi kulağa masum gelen bir hareket, aslında birçok canlının hayatını tehlikeye atabilir. Özellikle atık su kirliliğinin %25’inin kullanılmış yağlardan oluştuğu bilgisi bunu daha da net bir şekilde görmemizi sağlar. Kullanılmış yağları lavaboya dökmenin ekotoksik yani çevre üzerinde ani ya da uzun sürede görülen zararlı etkileri vardır. Kullanılmış yağ ve çevre ilişkisi şöyledir:

• Kullanılmış yağlar, deniz ve göl gibi su kaynaklarının kirlenmesine neden olur. Su yüzeyini kaplayarak sudaki oksijenin azalmasına yol açıp su canlılarının yaşamını riske atar.
• 1 litre kullanılmış yağ yaklaşık 1 milyon litre içme suyunu kirletebilir.
• Çöpe kontrolsüz şekilde atılan kullanılmış yağlar toprağa sızarak yer altı sularını kirletebilir.

Atık yağlar, çevreye zarar vermenin yanı sıra kanalizasyon sistemleri için de tehlikelidir. Lavaboya dökülen yağ, kanalizasyon sistemlerini tıkayıp taşmalara neden olabilir. Ayrıca kullanılmış yağ, borularda tabaka oluşturup diğer atık yağ ve mendil gibi atıkların birikmesine yol açabilir. Çöp konteynırlarına atılan yağlar ise böcek ve kemirgenleri kendisine çekerek sağlık için risk oluşturabilir.

Kullanılmış Yağlar Nereye Dökülür?

Ev ya da restoran gibi yerlerde kullanılan yemek yağlarını toplayan resmi kuruluşlar bulunur. Yağ toplama firmaları, atık yağları biyodizele yani organik yağları dizel yakıta dönüştürür. Atık yağların geri dönüşümüne katkıda bulunarak çevreyi korumak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından atık yağ için yetkilendirilmiş kuruluşlar ile iletişime geçebilirsiniz. Lisanslı atık taşıma firmalarının yanı sıra belediyenizden de bu konuda bilgi alabilirsiniz. Bazı belediyeler, ilçe sınırlarında atık yağ bırakılabilecek noktalar belirler.

Eğer sık sık kızartma yapmıyorsanız atık yağları bir süre evinizde biriktirmeniz gerekebilir. Atık yağları saklarken şu konulara dikkat edebilirsiniz:

• Delinip akma ihtimaline karşı atık yağı plastik poşet yerine şişeye koyabilirsiniz.
• Atık yağı şişeye boşaltmadan önce tamamen soğumuş olmasına dikkat edebilirsiniz.
• Atık yağı içine koyacağınız şişenin geri dönüştürülemez olması önemlidir. Çünkü şişe ya da kutudan yağın çıkarılması, geri dönüşüm sürecini zorlaştırır.
• Tava içerisinde kalan az miktardaki yağı dökemiyorsanız bir peçete yardımı ile silip çöpe atabilirsiniz.

Doğayı korumaya mutfağınızdan başlarken aklınıza takılan sorular için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ALO 181 hattını arayabilirsiniz.